Author: Gemoraw

የጋዜጠኛ ተመስገን ደሳለኝ እናት ደብዳቤ

image

የጋዜጠኛ ተመስገን ደሳለኝ እናት ደብዳቤ
===========================
ቀን 02/06/2007 ዓ.ም
ለኢትዮጵያ ሰብዓዊ መብት ኮሚሽን
አዲስ አበባ
ጉዳዩ፡- የልጄ ተመስገን ደሳለኝን ጉብኝት ይመለከታል
ጋዜጠኛ ተመስገን ደሳለኝ ከአብራኬ የወጣ ሁለተኛ ልጄ ነው፡፡
ገና ከህፃንነቱ
ጀምሮ ለሰው አሣቢ፣ ሀገር ወዳድና ታታሪ ስለመሆኑ ከእኔ በላይ
የሚያውቁት
ይመሰክራሉ፡፡ ልጄ ተመስገን ለወገኔ አሰብኩ ባለ በእስር ቤት
ያለጎብኚ
እየተሰቃየብኝ ይገኛል፡፡ መቼም፣ የእናት ሆድ አያስችልምና
እባካችሁ ልጄን
ታደጉት፡፡ እባካችሁ ቢያንስ ካለበት እየሄድኩ የልጄን አይን እንዳይ
እንዲፈቀድልኝ
ተባበሩኝ፡፡ የልጄን ድምጽ ከሠማሁ ይኸዉ አንድ ወር ሞላኝ፡፡
ታናሽ ወንድሙ
ታሪኩ ደሳለኝ ለወንድሙ ብሎ የቋጠረዉን ምሣ ይዞ ዝዋይ
ማረሚያ ቤት ቢሄድም
በማረሚያ ቤቱ ጠባቂዎች ተደብድቦ የያዘውን ምግብ እንኳ
ሣያደርስ ሜዳ ላይ
ተደፍቶ ተመልሷል፡፡ መቼም እናንተም ልጆች ይኖራችኋል፤
ደግሞም የልጅን ነገር
ታውቁታላችሁ፡፡ እኔ አሁን በእርጅና ዕድሜዬ ላይ እገኛለሁ፡፡
ከአሁን በኋላ
ብቆይም ለትንሽ ጊዜያት ነው፡፡ በዚህች ጊዜ ውስጥ ልጄን
እየተመላለስኩ
እየጠየኩ፣ ድምፁን እያሰማሁ፣ አይዞህ እያልኩ ብኖር ለእኔ
መታደል ነበር፡፡
እባካችሁ እርዱኝ የልጄ ድምጽ ናፈቀኝ፡፡ እሱን መጎብኘት
የተከለከለበት ምክንያት
ምን እንደሆነ እንኳን እስካሁን አላወቅሁም፡፡ ከወንድሙ ድብደባ
በኋላም ጥር 10
ወደ ጠዋት አካባቢ የሄዱት ጓደኞቹ እና ወንድሞቹ ሳያዩት
ተመልሰዋል፡፡
ተምዬ ስታመም የሚያስታምመኝ፣ “አይዞሽ እማዬ” የሚለኝ ረዳቴ
ነው፡፡ ሌላ
ዘመድ የለኝም፡፡ የምተዳደረውም ልጆቼ ለፍተውና ደክመው
በሚያመጧት ትንሽ
ብር ነው፡፡ ዛሬ ግን ይኸዉ ልጆቼም ወንድማቸውን ለማየት
እየተንከራተቱ ነው፡፡
በእናታችሁ ይዣችኋለሁ፤ ከቻላችሁ ልጄ እንዲፈታልኝ እና እኔም
ያለችኝን ቀሪ
የእድሜ ዘመን አይን አይኑን እያየሁ እንድኖር እንድታደርጉልኝ፤
ይህን ማድረግ
ከአቅም በላይ ከሆነ ደግሞ ካለበት ድረስ እየተመላለስኩ እኔና
ሌሎች ልጆቼ
እንዲሁም ወገኖቹ እንዲጠይቁት ቢደረግልኝ ስል በአክብሮት
እጠይቃችኋለሁ፡፡
ልጄን አውቀዋለሁ፡፡ አንድ ነገር ሲገጥመዉ ሆድ ይብሰዋል፡፡
ቢያንስ እንኳን
ቤተሰቦቹን ሲያይ ስለሚፅናና ይኸዉ እንዲፈቀድልኝ እማፀናለሁ፡፡
እኔ ምንም
አቅም የሌለኝ አሮጊት ነኝ፡፡ ሁሉንም ለናንተ ሠጥቻችኋለሁ፡፡
ከእግዚአብሄር ጋር
እንደምታስተካክሉልኝ እና እንደገና የልጄን ፊት እንዳይ
እንደምታደርጉኝ ሙሉ ተስፋ
አለኝ፡፡
እንግዲህ የየካዉ ቅዱስ ሚካኤል ይከተላችሁ፡፡ መቼም የእናትን
ሆድ
ታውቁታላችሁ፤ የልጅ ነገር አያስችልም፡፡ ሆድም ቶሎ ይሸበራል፡፡
ስለዚህ
እባካችሁ እኔንም ልጆቼንም እርዱን እንላለን፡፡
ግልባጭ
_ ለጠ/ሚኒስተር ፅ/ቤት
_ የህግና፣ ፍትህና አስተዳደር ጉዳዮች ቋሚ ኮሚቴ
_ ለአፈ-ጉባኤ ፅ/ቤት
_ የሰብዓዊ መብቶች ጉባኤ (ሰመጉ)
_ ለእምባ ጠባቂ
_ ለአሜሪካ ኢምባሲ
_ ለእንግሊዝ ኢምባሲ
ከሰላምታ ጋር
ወ/ሮ ፋናዬ እርዳቸው

ይኸ አዲስ ይሆን? ማን ነው ሰላቢው? ማን ነው ጡት ቆራጩ?

image

ይኸ አዲስ ይሆን?
አስፋ ጫቦ

ገነሼ ማዳ የተባለ ሰው፤ጋሞ፤ሆላንድ በትምህርት ላይ ያለ፤ እዚሁ Facebook ላይ ዛሬ ጥዋት የነገረኝን ላካፍል ፈለግሁ። ጋላን/ ኦሮሞን ፤ጋሞ ጌርጌዳ ነው የሚለው አለ። ከዚህም ሌላ ኦቾሎና ዶኮ የጌርጌዳ መቃብር አለ፤ይህም የወረራረው ጦርነት ውጤት ነው የሚል ነው።
ኦቾሎ ማለት ከአርባ ምንጭ ወደጨንቻ ሲወጣ በስተቀኝ አንደ ጉዙፍ ምሰሶ ቆሞ የሚታየው አገር (ዴሬ) ነው። ዶኮ ደጎሞ ከጨንቻ ከተማ ምዕራብ፤ከኤዙሜ ወንዝ ወዲያ የሚታየው አገር(ዴሬ) ነው፤
እኔ ጌርጌዳን አውቃለሁ። የማየውቅ ጋሞ ያለ አይመስለኝም። እስከ 1956 ፤ማለትም ጋንታ ጋሮ የሚባለው ቦታ ህዝቡ ተንቅሎ አርባ ምንጭ ከተማ ከመሆኑ በፊት በየአመቱ መጥተው የሚዘርፉ፤ የሚስልቡ፤እርጉዝ ሴት ሳትቀር ሆድዋን ዘረጥጠው ሽሉን ወንድ ከሆነ የሚስሉቡትን ጉጂውች ጌርጌዳ እንደሚልዋቸው ነው። እንጅ ጌርጌዳ ማለት ጋሞ ጋላን/ ኦሮሞን መጥሪያ ስሙ አድርጌ አልወስደኩም ነበር።
ይህ ከኩሉፎ ወንዝ አርባ ምንጭ ጀምሮ አስከ ጨንቻ መታጥፊያ ያለው የስምጥ ሸለቆ ዘንበል ያለው አባያን የሚነካው ቦታ መሬት ጋንታ ጋሮ፣ሻራጋሮ፤ኦቾሎ ጋሮ ፤ይባላል። ጉጂዎቹ/ ጌርጌዳዎቹ የጋንታንና የሻርን ህዝብ ሲዘርፉም ሲስልቡም የኦቾሎን ህዝብ አይዘርፉም፤ አይስለቡም ይባላል። ለምን? ሲባል ከኦቾሎ ጋር እንዳይነካኩ ዉል ገበተዋል ይላሉ።

ይህ ከሆነ ይህ የሚያመለክተው ጋላ/ ኦሮሞ የወረረው ጊዜ/ወቅት ረዥምና (sustained) ለውል የሚያበቃ፤ የመቃብር ቦታ ሁሉ ለታሪክ የተወ ረዣዝም ጦርነቶች አድረገዋል ማለት ነው። ወይም ሊያሰኝ የሚችል በቂ አቅጣጫ ጠቋሚ የሚታዩ የሚዳሰሱ መርጃዎች አሉ ማለት ነው። የጌርጌዳ ጭፍጨፋን ድንገት አርጅተው ሊሆን ይችላል እንጅ የሚያዉቁ የጋንታ ፤የሻራ ሰዎች ዛሬም በህይወት ይገኛሉ ብየ አምናለሁ።ጋንታ የእናቴ የማቱኬ አገር ስለሆነና ልጅ ሁና ይህንን የጌርጌዳ ዘረፋና ጭፍጨፋና ወረራ የአይን ምስክር ብቻ ሳትሆን ብዙ ዘመዶችዋም ተፈጅተዋል። እኛም ይህንን እየሰማን ነው ያደገነው። የመጨረሻው የጌርጌዳ ስለባ የተፈጸመው በ1970ዎቹ ውስጥ ነበር። አባያ ሀይቅ ዳርቻ የተሰለበው የፖሊስ ባልደረባ ነበር።
ይህ ጋላና ኦሮሞ እያልኩ የተጠቀምኩት ስራዬ ብየ ነው።ጋላ ማለት ኦሮሞን የማከሰስና ዝቅ የማደርጊያ የንቀት ምልከት ነው እየተባለ ይነገራል። ነው እንዴ? እላለሁ።

ዓጼቴዎድሮስ ለንግስት ቪክቶርያ በጻፉት ደብዳቤ “አባቶቼ አምላክን ስለአሳዘኑ ጋላና እስላም ስደደባቸው” ይላሉ ዓጼ ቴዎድሮስ ጋላን ለማንኳሰስ ብለው ነው ጋላ ያሉት? ከዚያ በፊት የማያውቁትን ሕዝብ እንዴት ለምንስ ያንኳስሳሉ? ይንቃሉ? ዝቅ አድርገዋቸው አይተዋቸው ነው እንዳይባል ይኸው በጦርነት አሸንፈው “ያባቶቼ አገር” የሚሉትን ወስደውባቸዋል። ከዚህም ሌላ እኔው ራሴ በተዘዋወርኩባቸው የኦሮም አካባቢዎች አጋጣሚው ሲገኝ “አሁን ጋላ ብል መዝለፌ ነው!” ብየ እጠይቃለሁ። “ብትፈልግ ኦሮሞ ብትፈልግ ጋላ ልትል ትችላለህ!” የሚል መልስ በጠይኩ ቁጠር አገኛለሁ። የሚታየኝ ከዚህ ውስጥ የፖለቲካ ትኩሳቱን አውጥተን የዚህ ጋላ የሚለው ቃል ታሪካዊውና እርግጠኛ ምንጩ ምንና ከየት እንደሆነ ብናውቅ ምስሉን ሙሉ የሚያደርገው ይመስለኛል።
አንድ ሌላ ነገር ፤ ዶኮ ከበርብር ግፋ ቢል የ3 ስአት መንገድ ነው። ኦቾሎ ደግሞ ግፋ ቢል የ4 ሰአት መንገድ ነው። ብርብር ማለት አባ ባህርይ ዜናሁ ለጋላን የጻፉበት የብርበር ማርያም ያለችበት ባለፈው በዩሱፍ ያሲን መጽሐፍ ግምገማ ያነሳሁት ነው።ይኸ ከሆነ አባ ባህርይ የሰሚ-ሰሚ ሳይሆን ለጋላ ወረራ የዐይን ምስክር ሳይሆኑም አይቀሩም ወደሚል አስተያየት የሚወስደን ይመስላል።
ይህንን ነገር ለወዳጄ ፤ለዜናሁ ለጋላ ተርጓሚ ዶክተር ጌታቸው ኃይሌ ልነግረው ፈልጌ ስልኩም አልስራ አለኝ፤ በemail አልመልስልኝ አለ። ያኔ፣ ዜናሁ ለጋላን ያሳተመ ስሞን የብርብር ማርያምን ፎቶግራፍ ልኬለት “ምነዉ ምነው አስፋ መጽሐፉ ከመታተሙ በፊት ብትልክልኝ ሽፋን የማደገውን” ብሎ አዘነብኝ። አሁን ደግሞ በዚህም ሳያዝንብኝ የሚቀር አይመስለኝም። ከኔ የተሻለ ግኑኝነት ያላችሁ ብትነግሩት ደስታውንም አልችለውም።
ሌላ፤ ፊንፊኔ ከሚባል የኦሮሞ ራዲዮ ጣቢያ ጋርም የ2.30 ሰአት ያክል ቃለ ምልልስ አድርጌ ነበር። ኦሮሞ አዲሳባን ፍንፍኔ ይላል። ዕቴጌ ጣይቱ ደግሞ አዲስ አበባ አሉ። ጋሞ ደግሞ ቱንጋ ይላል።ቱንጋ ጥንት የጋሞ ዴሬ ነበር? 

ፊንፊኔ ራዲዮ እዚያ ተቀባይነቱ ጥሩ ሆኖ ተጨማሪ ብዙ ዘለፋ፤ ብዙ ትኩሳት ያለው ቃላት፤ ብዙ አርፋም ደፍቋል።Facebook ላይ የሰማሁትን ነዉ።ሁሉንም እቀበላለሁ።ሌላ ቦታ እንዳልኩት “አስፋ አደባባይ ውጣ፤ጻፍ ፤ተናገር፤ተናዘዝ!” ብሎ ያስገደደኝ ሰው የለም። ወድጄ ያደርግኩጉት ነውና ምርቱን እንዳለ እቀበላልሁ። ሌላ ቦታ እንዳልኩት ያሜሪካው ፕረሲዳንት የነበረው ትሩማን እንዳለው ወይም ብሏል እንደተባለው ነው:: If You Can’t Stand the Heat Get Out of the Kitchen” “ሙቀቱን፤ጢሱን የማትቋቋም ከሆነ ከማድቤቱ ውጣ!” እኔ ከዚህ ከኢትዮጵያ ማድቤት የምወጣ መስሎ አይታየኝም። ከሸጋው፤ከመጥፎውም ሆነ ከጥፉው። ያው እንደማንኛቸውም አገር በየአይነቱተሰጥቶናልና! ይልቁንም ከዚህ ታሪካዊ አዲስ ግኝት፤ከጢሱም ፤ከአረፋዉም ተጨማምቆ የተሻለ፤የሚያምር፤የሚበጅ ኢትዮጵያን ልናመጣ እንችላለን ብዬ አምማናለሁ!! አሰፋ ከሚደደፍቀዉ አረፋም የሚገኝ አለ ብሏል እንዳትትሉኝ! አረፋ ያፀዳል! ነዉ ያልኩት:: Yes! We Can!! ነው የሚሉት
አዎን !!እንችላለን!!

የ‹አማራ›ና ‹ቅማንት› ጉዳይ

በ ሙሉቀን ተሰፋው

የ‹አማራ›ና ‹ቅማንት› ጉዳይ
=====================

ይህን ጉዳይ ስሸሸዉ የቆየሁት ነገር ነዉ፡፡ እርግጥ አንድ ጊዜ ፋክት መጽሄት ላይ ነካክቸዉ ነበር (ያኔ ኤዲት ሲደረግ የኔን ሀሳብ ሙሉ በሙሉ ይዞ ባይወጣም) ግን እስከ መቼ እየሸሸሁትስ እዘልቃለሁ? የማያስኬድ ነገር ሲሆንብኝ ይህን ሀሳብ ለመሞነጫጨር ተገደድኩ፡፡ ያለዉን ነበራዊ ሁኔታ በዚህ መልኩ ማስቀመጡ ጠቀሜታም ጉዳትም ይኖረዋል፡፡
ጉዳቱ አንዳንድ የአስተሳሰብ ስንኩላን ከእሳቱ ላይ ቤንዚን ሊጨምሩ ይችላሉ፡፡ በሌላ መልኩ ጠቀሜታዉ ደግሞ የህብረተሰቡን ንቃተ ህሊና በመጨመር እየተፈጠረ ላለዉ ሁናቴ መፍትሄ ሊያፈላልጉ የሚችሉ ግለሰቦችና ምሁራን አይጠፉም፡፡ ጥቅሙንም ጉዳቱንም በመመዘን ለአንባቢያን ማሳወቁ ይጠቅማል ብየ ስላሰብኩ በሚከተለዉ መልኩ አስቀምጨዋለሁ፡፡
የዛሬ ወር አካባቢ መሆኑ ነዉ፡፡ ከአዘዞ አጼ ቴዎድሮስ አዉሮፕላን ማረፊያ ወደ ፒያሳ አንዲት ቢጫ ታክሲ ኮንትራት ይዣለሁ፡፡ የታክሲዉ አሽከርካሪ ደስተኛ አለመሆኑ ፊቱ ቢመሰክርም ምን እንደሆነ መጠየቅ አልፈለግኩም፡፡ ግን በራሱ ጊዜ የሆነዉን ነገረኝ፡፡
እድሜዎ በአርባዎቹ መካከል የሚገኘዉ የታክሲ አሽከርካሪ ያስከፋዉ ነገር ሚስቱንና የልጆቹን እናት ያጣበት ምክንያት ነዉ፡፡ ‹‹አስራ ሰባት (17) አመታት ከሚስቴ ጋር አብረን ስንኖር ስለ እርሷ ዜግነት(?) የማዉቀው ነገር አልነበረኝም፡፡ ሰዉነቷ ብቻ በቂዬ ነበር፡፡ እዉነቴን ነዉ የምልህ የጎንደር ልጅ ከመሆኗ ዉጭ የማዉቀው አልነበረኝም፡፡ በጋብቻችን ለአቻዎቻችን አርኣያ የምንሆን ነበርን፡፡ በትዳራችን 3 ልጆችን አፍርተናል፡፡ የመጀመሪያዋ 16 አመቷ ነዉ፡፡ ባለፈዉ የጥቅምት መድሀኒዓለም እናቷ ደወለችልኝና ለመድሀኒዓልም ዝክር ዝግጅት ታግዘኝ ላካት አለችኝ፡፡ እኔም በደስታ እናቷን እንድታግዝ መሄዷን በደስታ ተቀበልኩ፡፡ የጥቅምት መድሀኒዓለም አልፎ ግን ከነገ ዛሬ ትመጣለች እያልኩ ከልጆቼ ጋር ብናያት የዉሃ ሽታ ሆነች፡፡ ስልክ ስንደዉል ስልኳን ዘግታለች፡፡ መጨረሻ ቤተሰቦቿ ካሉበት ቦታ ትክል ድንጋይ ሰዉ ተላከ፡፡
‹‹ልጃችን ‹አማራ› አግብታ አትኖርም! የሚል መልስ ከእናቷ ሰሙ የተላኩት ሰዎች፡፡ ሶሰት አመት ያልሞላዉን ህጻን ልጅ እና ሌሎቹንም ልጆቿን ትታ ለመቅረት እንደወሰነች ሰማሁ፡፡ በቄስ በሽማግሌ አስጠየቅኳት፡፡ ወይ ፍንክች የአባ ቢለዋ ልጅ! ልጆቼ ሲያድጉ ሰራተኛ አላያቸዉም፡፡ ሙሉ በሙሉ የሚያስፈልጋቸዉን ሁሉ እርሷ እና እኔ ነን የምናሟላቸዉ፡፡ ሰራተኛ አሁን አስገብቼ ለትምህርት ቤት ምሳ እንድትቋጥር ሳደርግ ልጆቹ ሳይበሉት እየተመለሱ እርሃብ ሊገድላቸዉ ሆነ፡፡ አሁን የቤቱንም የዉጩንም ስራ ብቻየን ይዠዋለሁ›› በማለት ልብን የሚሰብረዉን ግለ ታሪክ አጫወተኝ፡፡
ሌላዉ አጋጣሚ ደግሞ እንደዚህ ነዉ፡፡ በህዝብ ትራንስፖርት ወገራ አዉራጫ ዉስጥ ኮሶዬ ከሚባል ቦታ ደርሼ ለመምጣት ተሳፈርኩ፡፡ መኪና ውስጥ ከፖለቲካ ዉጭ የሚወራ ወሬ መጥፋቱን አስተዋልኩ፡፡ በቃ ግማሹ መንግስትን ተቃዉሞ ከፊሉ ደግሞ መነታረክ ነዉ፡፡ ስሄድ ምንም ሳልናገር ደረስኩ፡፡ ስመለስም ሌላ የፖለቲካ ንትርክ ካለባት ሚኒባስ ውስጥ ገባሁ፡፡ እርግጠኛ ነኝ- የፓርላማ ሰዎች ያን ያክል ውይይት አያደርጉም፡፡ ወደ ጎንደር ከተማ ስንቃረብ ግን ፖለቲካዉ ‹ቅማንት- አማራ› ሆነ፡፡ አንድ መሀል ሰፋሪ ወጣት ነገሩን አቀጣጠለዉ፡፡
ከአምባ ጊዎርጊስ የተሳፈረ ግለሰብ ሸምበቂት ከምትባል አነስተኛ መንደር ሲወርድ ‹አቀጣጣዩን› ልጅ ‹ቅማንት ስለሆንክ እወድሀለሁ!› ብሎት ወረደ፡፡ ግራ ገባኝ፡፡ ይህ ጎጠኝነት ገበሬዉ ድረስ ስር መስደዱ አሳዘነኝም አንገበገበኝም፡፡ ከደቂቃዎች በኋላ ከጀርባየ ካለዉ ወንበር የተቀመጡት ሁለት ሰዎች ሊደባደቡ ሲታገሉ ዞርኩ፡፡ መኪናው ቆሞ ሰዎቹን መገላገል ያዝን፡፡
ከአፍታ በፊት በወዳችነት ሲያወሩ የነበሩት ግለሰቦች ለምን እንደተጣሉ አጣራንና የበለጠ አዘንን፡፡ ሊደባደብ የሚገለገለዉ ሰዉዬ ‹እኔ በአባቴ ቅማንት ነኝ፡፡ እርሱም ቅማንት ነዉ፡፡ የሚኖረዉ ጎንደር ዙሪያ ሆኖ ሳለ እባክህ በእናንተ አካባቢ ‹ኮሶየ› ምሽት ፈልግልኝ አለኝ፡፡ ጎንደር ዙሩያ ጠፍቶ ነዉ ኮሶየ ድረስ ምሽት ፍለጋ የምትመጣዉ? ስለዉ ከዚህማ ሁሉም አማራ ሆነብኝ፡፡ ቅማንት ከእናንተ አካባቢ ብዙ አለ ብየ እኮ ነዉ ይለኛል፡፡ አማራ ቢሆኑ ምን ችግር አለዉ? ብየ ስመልስለት ‹ደሞ ከነዚህ ‹እንትኖች› ጋር ነዉ የምጋባዉ? ሲለኝ ስሜቴን መቆጣጠር አቃተኝ!›› በማለት ሲያብራራ እኔ የምናገረዉ ስላልነበረኝ ዝም አልኩ፡፡ አብረዉ የነበሩ ሊደባደቡም የከጀሉ፣ የተጨቃጨቁም፣ ብዙ ያወሩም አሉ፡፡
የተሳደበዉ ግለሰብ ዝምታን መርጧል፡፡ ጥፋተኛነቱን ያመነ ይመስል ነበር፡፡
ግን ከዚህ ሁሉ ምን እንመለከታለን? ዘረኝነትና ጎጠኝነት ገጠር ካልተማረው ማህበረሰብ ድረስ ገብቷል፡፡ በአርማጭሆ፣ ወገራና መተማ በዚህ አመት ብቻ በርካታ ጥንዶች ትዳራቸዉን አፍርሰዋል፡፡ ልጆቻቸዉን በትነዋል፡፡ በሰሜን ጎንደር ዞን ያሉ ፍርድ ቤቶች በዚህ አመት ያስተናገዱት የፍች ጥያቄ ከዚህ በፊት ካለዉ ዘመን ጋር የሚነጻጸር አይደለም፡፡
ለእኔ እስከሚገባኝ ቅማንትና አማራ መካከል ምንም ልዩነት አላየሁም፡፡ የሚኖረበት ቦታ፣ የሚናገሩት ቋንቋ፣ የሚያመልኩት ሀይማኖት፣ የሚመገቡት…. ሁሉ ተመሳስሎ ሳለ ለምን ግን መለያየት አስፈለገ? የ‹ቅማንት ብሄረሰብ› አለባቸዉ በተባሉ ቦታዎች ሁሉ ዞሬ ለመታዘብ እንደቻልኩት ከ‹አማራዉ› የተለየ ቋንቋና ባህል አልገጠመኝም፡፡ ይህ መሬት ላይ ያለ እዉነታ ነዉ፡፡ ቅማንት የሚባል ቋንቋ ነበር፡፡ አሁንም በእድሜ ገፋ ያሉ ሰዎች እንችላለን ያሉኝ አሉ፡፡ አባ ወንበሩ መርሻ (የቅማንት መሪ) ከመሞታዉ በፊት ይህን ጉዳይ አረጋግጠዉልኛል፡፡
በእኔ እምነት ይህ ቋንቋ ፈጽሞ ከመጥፋቱ በፊት ዩንቨርሲቲዎቻችን (በተለይም የጎንደር ዩንቨርሲቲ) መዝገበ ቃላትና ሰዋሰዉን ማስቀረት አለባቸዉ፡፡ ፈቃደኛ የሖኑ ሰዎችም ሊማሩበት ይችላሉ፡፡ ነገር ግን ይህ መሰረታዊ እዉነታ መሬት ላይ ባለበት መልኩ እርስ በራስ ቅራኔ ውስጥ መግባቱ እጅግ አስቀያሚና ኋላ ቀር የሆነ አስተሳሰብ ነዉ፡

Taitu Hotel, EPRDF and Arson

image

ADDIS ABABA – A few days before fire burned down Ethiopia’s historic Taitu Hotel, a young woman reads out a satire in the company of a live jazz band:

A drop is just water but pierces the rock,
Let’s make noise till the nation wakes up,
Was my advice to you before I now know
That my whole idea is futile and hollow.

When film director and actor Meron Getnet read her satirical poem, it was like a lasting tribute to a country that has time and again failed to shrug off tyranny and rise up to honor.
Gone is Taitu Hotel along with the Jazzamba, where the gifted instrumentalists that kept Meron company used to play.
Taitu Hotel, EPRDF and ARSON
When on Monday the landmark hotel was going up in smoke, fire fighters began work after one hour, when the hotel was largely destroyed.
Witnesses said distance couldn’t be a reason as the fire station was only a five-minute drive away. The fire fighters were haggling how much they should be paid before the raging fire was brought under control and the hotel saved.
But ‘haggling’ was a cover-up. Well-informed sources say it is in the interest of the ruling party to keep destroying historical landmarks like Taitu’s, whose founder was the wife of Emperor Menelik II, a leader Ethiopians credit as the first modernizer of the country. Menelik is also hailed for leading a huge Ethiopian force that crushed Italian colonial invaders at the 1896 Battle of Adwa.
And such credits are what upset the ruling party, which has lived demonizing Emperor Menelik as a divider and conqueror of “nations and nationalities.”
“Taitu Hotel is destroyed as the work of an arsonist, and there is no better arsonist than EPRDF,” one source with close ties to the ruling party told Ethiomedia by phone. How many private businesses have been burned down because the ruling party wants to dominate the market, asked the source.
“If they can’t send you to prion,” he quipped, “they burn you down.”
Without the need for evidence, the foreign media may report Ethiopia as one of the fastest economies in Africa. For the citizens of the country, however, they believe their country is one of the failed states in Africa reeling under a regime that is not only a tyrant but also a merciless arsonist.

Source: Ethiomedia editor@ethiomedia.com

Taitu Hotel Goes on Fire: Accidentally on Purpose

Breaking News: Fire broke out in Addis Ababa at  the historical Taitu Hotel. Ethiopia’s first hotel built in 1898. The hotel was built by King Minilk’s wife patriotic Taitu Bitul.
The firefighters seem don’t care about it and let it burn. It is a total damage to the Historical hotel and the people of Ethiopia.

image

image

image

image

image

image

ከአማራ ዴሞክራሲያዊ ሃይል ንቅናቄ የተሰጠ መግለጫ

ታኀሳስ 23/04/2007 ዓ ም

image

የአማራ ዴሞክራሲያዊ ሃይል ንቅናቄ ታጋዮች ከወልቃይት ጠገዴና አርማጭሆ ህዝብ ጎን በመሰለፍ በዘረኛውን ናዚ ወያኔ መከላከያና ከትግራይ ተስፋፊ ታጣቂዎች ጋር ከባድ ውጊያ አያካሄደ ይገኛል።አዴሃን ከኤርትራ/ሻቢያ/ ምድር ከወጣበት ቀን ጀምሮ ለውጤት የሚያበቃውን የአደረጃጀት ስልት በመንደፍ /በመቀየስ/ ወደ ተጨባጭ ስራ መግባቱን ይፋ ማድረጋችን ይታወሳል።

አዴሃን በሁሉም የአገራችን አካባቢዎች የሚያደርገው እንቅስቃሴ እንደተጠበቀ ሆኖ በተለይም የወያኔ ስርአት አረመኔያዊ አገዛዝ ግፊት ቀማሽ ለሆነው ከወልቃይት ጠገዴና አርማጭሆ አካባቢ ልዩ ትኩረት በመስጠት እየተንቀሳቀሰን እንገኛለን። ከዚህ ቀደም ህውሃት በወረራ የያዛቸውን የወልቃይት ጠገዴና የአርማጭሆ ሰፋፊ ለም መሬቶችን አስተማማኝ ለማድረግ እና አዳዲስ መሬቶችን ለመያዝ የነደፈውን እስትራቴጂ ተግባራዊ ሊያደርግ እየተዘጋጀ መሆኑንና ታላቋን ትግራይ ለማስፋት ባለው ህልም መሰረት ከፍተኛ ዝግጅት እያደረገ መሆኑን August 19 – 2014 ” ህወሃት በወልቃይትና ጠገዴ ህዝብ ላይ ተጨማሪ የዘር /ማጽዳት/ፍጅት ለማካሄድ እየተዘጋጀ ነው።” በሚል ርዕስ መረጃዎችን ይፋ አድርገን ነበር።

በሌላ በኩልም November 19- 2014” የጠገዴ ወረዳ ህዝብ አማራ እንጂ ትግሬ አይደለንም በማለት እራሱን ለመከላከል እየተዘጋጀ ነው።” በሚል ርዕስ ለህዝብ የተበተነውን የትግል ጥሪ ፓምፕሌት ጨምረን ይፋ አድርገን እነደነበር ይታወሳል። በመሆኑም ወያኔ የትግራይን የመስፋፋትና አማራውን የማጥፋት አባዜውን እውን ለማድረግ፦ ህዝቡም እራሱን ለመከላከልና ማንነቱን ለማስከበር በጀግንነት ዱር ቤቴ ብሎ የራሱን የጎበዝ አለቃ መርጦ በከባድ መሳርያ የሚታገዘውን የወያኔ ሰራዊት በከፍተኛ ደረጃ እየመከተ ይገኛል። በመሆኑም መላው የኢትዮጵያ ህዝብ በተለይም በቅርብ የሚገኘው አማራውና እንዲሁም በተለያየ መንገድ ወያኔን ለማሰወገድ በትግል ላይ ያሉ ድርጅቶች ከህዝብ ትግል ጎን እንዲቆሙ አሳስበንም ነበር። ይኸው ዛሬ የወያኔ የጸጥታ መከላከያና፡ የትግራይ ታጣቂዎች እንዲሁም ስውር ነብስ ገዳይ ደህንነቶች በማን አለብኝነት በሰላማዊ ህዝብ ላይ ከታህሳስ 17- 2007 ጀምሮ ግልጽ ጦርነት ከፍተዋል። ህዝቡም እራሱን ለመከላከል ሲል በሚቻለው ሁሉ ራሱንና ሀገሩን ከባዳዎች ስብስብ ለመከላከል ዘረኛውን አባገነን ስርአት እየተፋለመው ይገኛል።

የአማራ ዴሞክራሲያዊ ሃይል ንቅናቄ ታጋዮችም ሁኔታውን በቅርብ እየተከታተልን ከህዝቡ ጎን በመሰለፍ ታረካዊ ግዳጃችንን እየተወጣን እንገኛለን። በአሁኑ ጊዜ አረመኔው የወያኔ ስርአት በርካታ የመከላከያ ሃይሉን ከትግራይ ግንባሮችና ከመሃል ሀገር ሳይቀር ወደ ስፍራው በማንቀሳቀስ የሚያካሄደውን የማንነት ትግል በሃይል ለመጨፍለቅ እርብርብ እያደረገ ይገኛል ። በተለይ የናዚው ወያኔ የግፍ አገዛዝ ሰለባ ላለመሆን እራሳቸውን መከላከል የማይችሉትን ህጻናት፣ ሽማግሌዎችንና ሴቶች ላይ አረመኔያዊ የሆነ ጥቃት እየፈጸመ ይገኛል።አሁን ባለንበት ሰአት የወልቃየት ጸገዴና አርማጭሆ ህዝብ በከፍተኛ ወኔ እየተጠራራ እየተደራጀ የጀመረውን የነጻነት ትግል ለማጠናከር ዱር ቤተ ብሎ ከያለበት የእከተተ ይገኛል ።

የአማራ ዴሞክራሲያዊ ሃይል ንቅናቄም የቻለውን ሁሉ በማድረግ ከህዝቡ ጎን ተሰልፎ የራሱን ታሪካዊ አስተዋፆ በማበርከት ህዝቡን የድል ባለቤት ለማድረግ ተግቶ በሰራት ላይነው ። ሁኔታው የሚመለከታችሁና የሚያሳስባችሁ ወገኖች ሁሉ የተቀጣጠለውን ካለው ህዝባዊ ትግል ጎን እንድትሰለፉ አዴሃን ወቅታዊ ጥሪ ያቀርባል።በሁሉም መስክ ትግሉን ለማጠናከር በየቀኑ ሁኔታውን በመከታተል፣ እንድትሳተፉ በድጋሜ ጥሪያችንን እናቀርባለን።

፠ድል ለኢትዮጵያ ህዝብ፠

ሞት ለወያኔ

የአማራ ዴሞክራሲያዊ ሃይል ንቅናቄ ስ\አስፈፃሚ

የቆምጬ አምባው ጨዋታዎች በ አፈንዲ ሙተቂ

ጓድ ቆምጬ አምባው በስማቸው የሚነገሩትን ጨዋታዎች በኔ ስም የተፈጠሩ ተረቶች ይሏቸዋል፡፡ ሰውዬውን በቅርበት የሚያውቁት ግን በርሳቸው ስም የተፈጠሩት ጨዋታዎች ከፊል እውነታ እንዳለባቸው ይናገራሉ፡፡ በርካታ ሰዎች ጨዋታዎቹን እያወሱ የሰውዬውን ጅልነት ሊያሳዩ እንደሚፈልጉ ይታወቃል፡፡ ሆኖም ቆምጬ አምባው ነገር የገባቸው ብልጥ ነበሩ እንጂ በጭራሽ ጅል አይደሉም፡፡ ይህንን ለማሳየት እንዲቻለንም በርሳቸው ስም ከሚነገሩት ጨዋታዎች መካከል ጥቂቶቹን እንጽፍላችኋለን፡፡
*****
በደርግ ዘመን የመሰረት ትምህርት ፕሮግራም ተጀምሮ ነበር፡፡ ያ ፕሮግራም በግዴታ የሚከናወን በመሆኑ አብዛኛው ሰው ሰበብ እየፈጠረ ከትምህርቱ ይጠፋ ነበር፡፡ ይህንን የተመለከቱት ቆምጬ አምባው በወረዳው ላይ አንድ አዋጅ አሳወጁ፤ “መሰረተ ትምህርት የማይማር ቡዳ ነው” የሚል፡፡፡ በመሆኑም የሀገሬው ህዝብ “ቡዳ ነው” ላለመባል ትምህርቱን ቀጥ ብሎ መማር ጀመረ፡፡
*****
ጓድ ቆምጬ የዘመኑ ባለስልጣን ቢሆኑም ኮሚኒስት አልነበሩም፡፡ ከኮሚኒስቶች ጋር ሲውሉም ኮሚኒስቶች የሚተገብሯቸውን ድርጊቶች በውስጠ ወይራ መንገድ ይተርቧቸው ነበረ፡፡ ለምሳሌ አንድ ጊዜ ትልቅ ስብሰባ ተደርጎ ነበር፡፡ በዘመኑ ደንብ ስብሰባ የሚያሳርገው በመፈክር በመሆኑ ለሰብሰባው የተጋበዘው ቱባ ባለስልጣን በሰብሰባው ማብቂያ ላይ “ኢምፔሪያሊዝም ይውደም” የሚል መፈክር አወረደ፡፡ ጓድ ቆምጬም የቀኝ እጃቸውን በማንሳት “ይውደም!” አሉ፡፡ አጠገባቸው ቆሞ የነበረው ካድሬ “ጓድ ቆምጬ! በመፈክር ጊዜ የግራ እጅ ነው የሚወጣው እኮ!” ቢላቸው እሳቸውም “ወደዚያ ተው! በደንብ የሚያወድምልኝን እኔ ነኝ የማውቀው” የሚል መልስ ሰጡት ይባላል፡፡
*****
በሌላ ጊዜ ደግሞ የጎጃም ክፍለ ሀገር ዋና አስተዳዳሪ የነበሩት ጓድ ካሳዬ አራጋው ወደ ደብረ ወርቅ ሄደው ነበር፡፡ ጓድ ካሳዬ ጉብኝታቸውን አብቅተው ሊመለሱ ሲሉ ጓድ ቆምጬ አምባው ወደ መድረኩ ወጥተው እንዲህ የሚል መፈክር አወረዱ!!
“እምዬ ማሪያም ጓድ ካሳዬ አራጋውን ወደ ሀገራቸው በሰላም ታግባ!!”
የጎጃም ህዝብም “ታግባ!” እያለ ተቀበላቸው፡፡
(ክርስቲያኑ ቆምጬ አምባው ህዝቡ የማያምንበትን መፈክር ለማውረድ አልፈለጉም)፡፡
*****
አንድ የአውራጃ ባለስልጣን በቆምጬ አምባው ስራዎች ተናዶ ኖሮ “እርስዎ መሃይም ነዎት፤ የመሃይም ስራ ነው የሚሰሩት” የሚል ደብዳቤ ይጽፍላቸዋል፡፡ አይበገሬው ቆምጬ አምባውም ለሰውዬው እንዲህ የሚል መልስ ጻፉለት፡፡
“መሃይምስ አንተ ነህ! በእጅ መጻፍ አቅቶህ በታይፕ የምታስጽፍ!!”
*****
አንድ ጊዜ ደግሞ አመለ ክፉ የደርግ በለስልጣን የነበሩት ኮሎኔል ዘለቀ በየነ ደብረ ወርቅን ሊጎበኙ ይመጣሉ፡፡ ጓድ ቆምጬ በወቅቱ የወረዳውን ገበሬዎች የህብረት እርሻ እያሳረሱ ነበር፡፡ ኮሎኔሉ ወደ ስፍራው የመጡት ጉቦ ፍለጋ ለመሳሰሉት ልክስክስ ነገሮች እንደሆነ ገብቷቸዋል፡፡ በመሆኑም የእርሻውን ስራ ሳያቋርጡ ቀጠሉበት፡፡ ኮሎኔል ዘለቀ በሁኔታው ተናደው “እኛን አክብረህ መቀበል ሲገባህ በእርሻው ውስጥ ከገበሬዎች ጋራ ትጎለታለህ እንዴ?” የሚል መልዕክት እንዲደርሳቸው ያደርጋሉ፡፡ ጓድ ቆምጬ አምባውም መልዕክቱን ያመጣው ሰውዬ ወደ ኮሎኔሉ ተመልሶ እንዲህ የሚል መልዕክት እንዲነግራቸው አደረጉ!!
“ጓድ ኮሎኔል! ሌኒን “አብዮት የማያቋርጥ እንቅስቃሴ ነው” ብሎ የለም እንዴ?… አብዮታዊ እንቅስቃሴ ጀምሬ እንዴት ብዬ ነው የማቋርጠው?”
(ጠላትን በዘዴ ማባረር ይሉሃል ይህ ነው)::
*****
ከነዚህ ጨዋታዎች ለመረዳት እንደምትችሉት ሰውዬው ጅል እየመሰሉ በረቀቀ መንገድ ጠላቶቻቸውን ይሸውዷቸው ነበር፡፡ አካሄዳቸውን በደንብ ያስተዋለ ሰው ጅል ናቸው የሚያስብል ባህሪ እንዳልነበራቸው በቀላሉ መረዳት ይችላል፡፡ ሀገሩን ያስተዳደሩት የህዝቡን ስነ-ልቦና እና እምነት ባገናዘበ መንገድ ነው፡፡ “ስቴድየም በእበት ለቀለቁ”፤ “አብዮቱ ግቡን ሲመታ ለያንዳንዳችሁ አንድ ኳስ ይሰጣችኋል” ወዘተ… እየተባሉ የሚነገሩት ቀልዶች ግን በርሳቸው ጠላቶችና በምቀኞቻቸው የተፈጠሩ ወሬዎች በመሆናቸው እዚህ ውስጥ አንቀላቅላቸውም፡፡
በነገራችን ላይ ቆምጬ አምባው በጓድ መንግሥቱ ኃይለማሪያም መሸለማቸውን ታውቁ ኖሯል?… ሽልማቱን እምቢ ማለታቸውንስ? አዎን! ሊቀመንበር መንግሥቱ የደብረ ወርቅ ወረዳን ጎብኝተው ሲያበቁ ባዩት ነገር በመርካታቸው ሽጉጣቸውን አውጥተው ጓድ ቆምጬን ሊሸልሟቸው ይንደረደራሉ፡፡ ጓድ ቆምጬ ግን “እኔ ሽጉጥ ምን ይሰራልኛል? ከሽፍታ ያስፈታሁት አስራ ዘጠኝ ሽጉጥ ስላለኝ እርሱን አልፈልግም፤ ይልቅ የወረዳዬ ህዝብ በውሃና በመብራት እጦት እየተቸገረ ስለሆነ መብራትና ውሃ እንዲያስገቡልን በአክብሮት እለምናለሁ” አሏቸው፡፡ ጓድ መንግሥቱም ውሃና መብራት እንዲገባላቸው ትዕዛዙን ለጠቅላይ ሚኒስትራቸው ለጓድ ፍቅረ ስላሴ ወግደረስ አስተላለፉ፡፡ በስልሳ ቀናት ውስጥ ደብረ ወርቅ የውሃና የመብራት ተጠቃሚ ሆነች፡፡
——
አፈንዲ ሙተቂ